Nhãn xuồng gồm có các loại: xuồng cơm vàng, xuồng cơm ráo, xuồng cơm trắng, xuồng bao công, nhãn bánh xe, tiêu da vàng, tiêu da xanh.
a. Thời vụ trồng: bắt đầu trồng nhãn khi mùa mưa ổn định, thường vào tháng 6-7 hàng năm.
b. Khoảng cách trồng: Khoảng cách trồng thay đổi từ 4 – 8m tùy vào giống, đất đai. Có thể trồng với khoảng cách 5 x 4m hoặc 6 x 5 m.
c. Chuẩn bị hố và cách trồng: Đào hố kích thước 0,6 x 0,6 x 0,7 m, trộn đều 20 – 40 kg phân hữu cơ hoai, 10 – 20 g Regent e diệt kiến, mối, sùng, 300 – 500 g hỗn hợp NPK 16 – 16 – 8, từ 0,5 – 1.0 kg vôi với đất mặt rồi gạt xuống hố.
Phân bón:
a. Thời kỳ kiến thiết cơ bản:
Cây 1-3 năm tuổi: sau khi cây nhãn bắt đầu ra đọt non thứ hai thì bón phân. Năm đầu tiên cây còn nhỏ nên pha phân vào nước tưới, phải tưới cách gốc từ 20-25 cm để tránh làm cháy rễ. Hàng năm bón thêm phân hữu cơ hoai mục 5-10kg/cây.
b. Thời kỳ khai thác:
Cây trên 3 năm tuổi: số lượng phân bón kể trên tăng lên dần từ 20-30% mỗi năm và số lần bón được chia như sau:
*Lần 1: sau khi thu hoạch trái 1 tuần, bón: 60%N + 60% P2O5 + 25%K2O.
*Lần 2: trước khi cây ra hoa 5 tuần, bón: 40%P2O5 + 25%K2O.
*Lần 3: đường kính quả khoảng 1cm, bón: 40%N + 25% K2O5
*Lần 4: trước khi thu hoạch trái 1 tháng, bón: 25%K2O
Hàng năm cần bón thêm phân hữu cơ hoai mục khoảng 10-20kg/gốc/năm hoặc bón phân tro trấu, xác thân đậu, vỏ đậu.
Cách bón: Đào rãnh cho xung quanh tán cây rộng 20-30 cm, sâu 10-20 cm. Lượng phân bón được cho vào rãnh lấp đất lại và tưới nước.
Có thể phun một số loại phân qua lá có hàm lượng đạm cao như: N-P-K: 30-10-10, 40 – 4 – 4, 33 – 11 – 11,… nhằm giúp cho bộ lá mới ra đều và khỏe mạnh. Trong giai đoạn từ khi trái non cho đến lúc trái thu hoạch, có thể sử dụng các loại phân bón qua lá có hàm lượng đạm và kali cao như N-P-K: 13 – 10 – 21; 10 – 0 – 35; 25 – 10 – 17,5.
Tăng đậu quả, hạn chế rụng quả non:
a. Tăng đậu quả: Dùng Progibb (GA3) liều lượng 0,1g/10 lít nước hoặc H3BO3 1,0g/10 lít nước, phun vào các thời điểm trước khi ra hoa, 30% hoa nở và cây vừa đậu quả sẽ làm tăng tỷ lệ đậu quả.
b. Khắc phục hiện tượng rụng trái non: vườn phải trồng cây chắn gió, tưới nước, bón phân đầy đủ, phòng trừ sâu bệnh và phun các chế phẩm chống rụng quả non như CRT, Thiên nông,… từ khi trái có đường kính 0,3 – 0,5 cm.
Chú ý phòng trừ sâu bệnh trước khi bao quả lúc trái có đường kính 1 cm.
Phòng trừ sâu bệnh chính:
Cây nhãn có hơn 10 loại côn trùng gây hại và trên 8 loại bệnh hại. Do vậy cần phải theo dõi kỹ và áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM) nhằm hạn chế dịch hại, tránh dùng những nhóm thuốc quá độc, lâu phân hủy để sản phẩm đạt chất lượng và an toàn cho người sử dụng.
Nguồn: sưu tầm