Thanh mai hay còn gọi là dâu rừng, là loại quả có vị chua dịu, ngọt đầu lưỡi và có rất nhiều công dụng bổ ích, đặc biệt là làm nước uống giải nhiệt mùa hè. Kỹ thuật trồng cây thanh mai không khó nên mọi người có thể tự trồng tại nhà.
Thanh mai hay còn gọi dâu rừng là một loại quả được trồng nhiều trong các vùng quê như Lào Cai, Quảng Ninh và khu vực biên giới Quảng Trị, Quảng Bình… Đối với người dân vùng quê quả thanh mai không có xa lạ gì, tuy nhiên loại quả này gần đây mới xuất hiện ở thành phố và dần chinh phục trái tim những con người đô thị, hơn nữa kỹ thuật trồng cây thanh mai không khó nên mọi người có thể tự trồng tại nhà.
Đặc điểm của quả thanh mai
Quả thanh mai tròn vo và chỉ nhỏ hơn quả mận chút xíu. Nếu hạt mẩy hơn có thể to bằng đầu ngón tay cái hoặc bằng quả mận. Bên ngoài có lớp lông thoạt nhìn như gai nhọn nhưng thực chất là đệm thịt chua. Bên trong có hạt khá cứng. Khi ăn, có thể nhai nuốt cả đệm thịt chua và hạt thanh mai.
Thanh mai mỗi năm chỉ mọc một lần. Thanh mai mềm mại như dâu tằm, ăn vào nước từ quả ứa ra. Đầu tiên là vị chua dịu xuất hiện, sau đó là vị ngọt nhẹ trên đầu lưỡi. Quả mọng nước, thế nên ăn thanh mai vào những ngày hè oi ả giải nhiệt rất tốt.
Đây là món quà tuổi thơ mà rừng núi ban tặng cho trẻ em vùng quê với tên gọi đơn giản chỉ là dâu rừng. Vào mùa, các khu chợ nông thôn bán thanh mai đong bằng lon bơ sữa. Mỗi lon có giá khoảng 5.000 – 10.000 đồng. Thế nhưng khi ra phố, với cái tên mỹ miều ‘thanh mai’, loại quả thơm ngon này đã lập tức thoát lốt quê và có giá tới 130-150.000/kg.
Tác dụng của quả thanh mai
Quả thanh mai có nhiều tác dụng: tốt cho mắt và da, nhiều vitamin C chống lão hóa tốt. Có thể dùng thanh mai với một vài cách khác sau: Ngâm quả thanh mai qua nước muối loãng chừng 20-30 phút cho ra hết chất bẩn, để ráo cho vào ngăn lạnh cho đỡ chua rồi ăn ngay
.
Quả thanh mai có rất nhiều tác dụng đối với con người
Ngoài ra quả thanh mai còn có thể ngâm rượu trắng chữa nhức mỏi. Ngâm thanh mai giống như ngâm dâu dùng trong mùa hè như một loại nước giải khát. Mọi người có thể trộn thanh mai với muối canh và bột ngọt ăn kiểu mặn theo cách trẻ em vùng quê khá ngon.
Thời điểm trồng thanh mai
Thanh mai là loại quả dễ trồng và dễ chăm sóc, có thể bắt đầu trồng thanh mai từ hạt vào lúc tháng Sáu hoặc tháng Bảy để cây nhanh chóng nảy mầm hoặc trồng cây con khi mới bắt đầu thu đông. Tỷ lệ nảy mầm của thanh mai đạt từ 10% – 90% tùy thuộc vào điều kiện tự nhiên và bàn tay chăm sóc của người trồng.
Thời gian nảy mầm
Nếu biết kỹ thuật trồng cây thanh mai đúng cách cây sẽ mọc lên sau khoảng 2 tháng
Hạt thanh mai có thể mất 2-12 tháng để nảy mầm tùy thuộc vào thời gian các lớp sáp trên quả bị phá vỡ. Để kích thích hạt nảy mầm nhanh nhất, có thể cạo bỏ một phần lớp sáp bao quanh hạt bằng cách chà xát lớp vỏ trên bề mặt nhám trước khi gieo để rút ngắn thời gian. Ở các trang trại, khi trồng với số lượng nhiều, các đại lý thường ngâm hạt trong chất tẩy rửa để loại bỏ lớp sáp bảo vệ.
Quá trình chăm sóc
Thanh mai rất dễ trồng và không đòi hỏi phải chăm sóc gì nhiều. Sau khi trồng vào mùa hè, đến mùa xuân là có thể cắt bớt các cành yếu, cành chết để tập trung phát triển nụ mới, ra hoa. Cây thanh mai cũng hiếm khi cần phân bón, trừ khi tăng trưởng chậm. Thậm chí, nếu bón quá tay phân đạm, thanh mai rất dễ bị xót gốc mà chết.
Bích Phượng