Mô hình trồng cà gai leo bằng công nghệ tưới tiết kiệm

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị người dân bắt đầu trồng cây dược liệu cà gai leo, trong đó có sử dụng công nghệ tưới thấm tiết kiệm giúp nâng cao năng suất, thu nhập, thích ứng biến đổi khí hậu.

Cà gai leo là cây dược liệu quý. Theo nghiên cứu khoa học cũng như các phương thuốc cổ truyền, cây cà gai leo là thảo dược có tác dụng rất hiệu quả trong điều trị viêm gan virus, hạ men gan, xơ gan, giải độc gan… Đặc biệt, cà gai leo có khả năng giải bia, rượu cực nhanh.

Cà gai leo được ươm trong bầu, sau 1 tháng thì đem ra trồng.

Bạt được phủ lên vừa giữ được độ ẩm cho cây vừa chống cỏ mọc, tiết kiệm nhân công làm cỏ.

Cây cà gai leo trước đây chỉ mọc ở tự nhiên, nhưng vì công dụng tuyệt vời cùng sự quý hiếm của nó nên người dân đổ xổ đi bứt, nhổ cả gốc nên ngày một khan hiếm. Vì vậy, ở một số tỉnh người dân bắt đầu khôi phục loại cây quý này bằng cách trồng đại trà. Muốn cây cà gai leo phát triển tốt thì nhất thiết phải tưới đủ nước. Tuy nhiên, vì biến đổi khí hậu, tình trạng hạn hán diễn ra ngày càng khốc liệt nên việc ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm là hết sức cần thiết. Ở vùng đồi khô cằn An Mỹ (xã Cam Tuyền, Cam Lộ, Quảng Trị) đã xuất hiện mô hìnhtrồng cây cà gai leo bằng công nghệ tưới thấm của Israel.

Hiện nay, hạt giống cà gai leo có giá giao động trên dưới 35 triệu đồng/kg (1 sào 500m2 cần 1,5-2 triệu tiền hạt giống). Hạt giống sau khi mang về đem ươm trong bầu, có mái che, tưới nước thường xuyên (sáng-tối) đủ độ ẩm. Sau 1 tháng ươm, cây cà gai leo cao khoảng 5-7 cm thì đem trồng, với khoảng cách 40×40 cm, mật độ 40.000 bầu/ha, trồng vào tháng 9-10 hoặc 1-2.

Hồ cung cấp nước lớn.

Hệ thống tưới thấm tiết kiệm nước gồm công nghệ Israel giúp việc tưới nước, bón phân cho cây cà gai leo thuận lợi, nhanh chóng hơn.

Đất trồng phải đánh luống cao, bón lót phân chuồng, có thể trồng trên vùng đất cằn cỗi thì cây cũng có thể phát triển được, miễn có nước tưới. Sau khi làm luống đất xong thì lắp đặt hệ thống ống tưới thấm tiết kiệm, sau đó phủ bạt lên. Tiếp đó, đục lỗ bạt rồi trồng cây cà gai leo vào. 25-30 ngày bón phân thúc một lần. Sau 4 tháng kể từ lúc trồng sẽ cho thu hoạch lứa cà gai leo đầu tiên.

Cây cà gai leo có thể thu hoạch liên tục trong 3 năm, mỗi năm 3-4 đợt, năng suất từ 3-5 tấn/ha. Mỗi kg cà gai leo sau khi phơi khô có giá dao động từ 70.000-80.000 đồng, còn nếu nấu cao thì 10 kg tươi sẽ nấu được khoảng 5-7gam cao đặc, giá sẽ cao hơn nhiều. Theo đánh giá của UBND huyện Cam Lộ, việc trồng cây dược liệu cà gai leo ở địa bàn là hướng đi đúng bởi có doanh thu 120-150 triệu đồng/ha.

Từ hệ thống ống nước lớn dẫn đến ống nước nhỏ lắp được ở gốc cây tưới nhỏ giọt.

Việc ứng dụng công nghệ tưới thấm tiết kiệm nước giúp nâng cao năng suất, thích ứng biến đổi khí hậu, giảm được nhân công. Theo tìm hiểu, hệ thống tưới thấm tiết kiệm của Israel có chi phí không quá cao. Bộ máy bơm đẩy trị giá khoảng 10 triệu đồng, mỗi mét ống tưới có giá 2.000-3.000 đồng. 1 sào (500m2) cần 400.000 đồng tiền bạt phủ giúp giữ đổ ẩm, và chống cỏ mọc.

Cây cà gai leo có gai cứng, nhọn…

… nên việc thu hoạch rất khó khăn.

Hiệu quả kinh tế của việc trồng cây cà gai leo ở xứ gió Lào cát trắng khô cằn Quảng Trị bước đầu đã thấy rõ. Tuy nhiên, địa phương này cần có chính sách, quy hoạch phù hợp, tránh việc người dân thấy lợi trước mắt mà trồng tự phát, tràn lan dẫn đến cung vượt quá cầu, giá cả xuống thấp gây thiệt hại về kinh tế.

Khi thu hoạch bằng cách cắt cà gai leo phải mang găng tay. Cây cà gai leo sau 3 năm có thể nhổ lấy rễ. Rễ cà gai leo rất quý, dược tính cao.

Cà gai leo sau khi phơi khô, băm nhỏ có giá từ 70.000-80.000 đồng/kg.

Cà gai leo sau khi được nấu cao có giá đắt hơn rất nhiều. Ở Cam Lộ có làng Định Sơn đã được tỉnh Quảng Trị công nhận làng nghề truyền thống nấu cao nhưng nguồn nguyên liệu còn thiếu hụt rất nhiều. Vì vậy, việc trồng cây dược liệu ở Cam Lộ là hướng đi mới trong tương lai.

Ông Võ Văn Hưng – Giám đốc Sở NNPTNT Quảng Trị (trái) đánh giá cao tính đột phá của mô hình trồng cây cà gai leo bằng công nghệ tưới tiết kiệm của người dân trên địa bàn, và mong muốn sản phẩm cây dược liệu này sẽ trở thành thương hiệu của tỉnh.

Thảo luận cho bài: Mô hình trồng cà gai leo bằng công nghệ tưới tiết kiệm