Một trong những khâu rất quan trọng góp phần quyết định đến chất lượng, thời gian sử dụng và cuối cùng là hiệu quả kinh tế của cây hoa đồng tiền là các công đoạn thu hái và bảo quản.
Kết quả nghiên cứu sau đây của Bộ môn Hoa và Cây cảnh, Viện Nghiên cứu Rau quả sẽ giúp người trồng hoa, tiêu thụ hoa đạt kết quả kinh doanh tốt hơn.
Thu hái
Thời gian thu hái hoa có ảnh hưởng rất lớn tới độ bền của hoa khi cắm bình do đó thời điểm thu hái tốt nhất là khi cuống hoa đứng thẳng, các cánh hoa ngoài mở phẳng ra; cây lấy hoa đang ở tình trạng sinh trưởng mạnh. Cắt hoa vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát, lúc này cuống hoa đang chứa nhiều nước, tươi được lâu.
Tránh cắt hoa vào buổi trưa, lúc cây đang bị héo là lúc các cuống hoa thiếu nước hoặc ban đêm lúc hoa đang ở trạng thái nửa khép. Thu hái nhẹ nhàng bằng cách cầm gốc cuống hoa bẻ nghiêng cho gãy tại chỗ sát gốc cuống hoa (phần tiếp xúc giữa bông và thân cây) rồi cắm ngay vào xô nước sạch hoặc xô nước dinh dưỡng bảo quản đã được pha sẵn để cuống hoa hút no nước, tăng thêm độ cứng của hoa rồi đem ngay về nơi sơ chế, đóng gói.
Sơ chế, xử lý
Trước khi xử lý, hoa cần được phân loại ngay theo tiêu chuẩn phân cấp (cấp 1, 2, 3) với các tiêu chí như: sự cân đối giữa hoa, cành và lá; hình dáng, màu sắc; tình trạng khuyết tật và sâu bệnh. Tùy theo từng giống mà phân cấp theo chiều dài cành và kích thước đường kính hoa.
Với các bông hoa loại 1 thì cành có chiều dài >50cm, đường kính bông hoa từ 15-18cm; loại 2 dài từ 40-50cm, đường kính hoa từ 13-15cm; loại 3 dài <40cm, đường kính hoa từ 10-13cm. Sau khi phân loại, cắt bỏ đoạn gốc cuống hoa từ 2-5cm, cắm ngay vào nước sạch hoặc dung dịch dinh dưỡng đã được pha sẵn, cho vào kho mát ở nhiệt độ 6-100C trong thời gian khoảng 24 giờ cho hoa hút no nước trước khi đưa ra bao gói.
Bao gói
Hoa đồng tiền có kích thước to, cuống dài, dễ bị dập nát làm giảm phẩm cấp do đó cần có cách bao gói đặc biệt. Nếu với thời gian bảo quản ngắn hoặc cự ly vận chuyển gần thì nên áp dụng biện pháp xử lý bảo quản khô. Dùng các miếng nilon trắng, trong có kích thước 15 x 6cm (hiện có bán sẵn ở ngoài thị trường) gấp thành hình phễu có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng đường kính bông hoa đồng tiền rồi dùng dập ghim để cố định hình phễu lại. Cắm cuống hoa theo chiều từ trên miệng phễu xuống, kéo xuống cho tới khi bông hoa đã được bao kín trong miệng phễu nilon.
Trong quá trình bảo quản, vận chuyển phải giữ được đoạn gốc dài 3-6cm (có màu nâu đỏ). Bó hoa bằng giấy báo thành từng bó khoảng 20 bông/bó sao cho các bông hoa lệch so le với nhau nhằm tránh làm dập nát rồi xếp các bó hoa vào thùng carton dài 60-70cm, rộng 40cm, trên nắp đục 50 lỗ có đường kính 2cm thành 5 hàng.
Bảo quản
Trong trường hợp không tiêu thụ ngay thì sử dụng dung dịch bảo quản và đặt hoa trong kho lạnh ở nhiệt độ 1-20C có thể giữ được hoa tươi khoảng 2 tuần. Cách làm như sau:
Cắm để ngâm cuống hoa trong dung dịch Nitrrat bạc ở nồng độ 120mg/lít trong 10 phút, dùng dung dịch acid citric nồng độ 150mg/lít để điều chỉnh pH của dung dịch trong phạm vi pH từ 3,5-3,7. Ngoài ra, có thể sử dụng các dung dịch bảo quản đơn giản, hiện đang có bán trên thị trường như: HP-02 (pha 1-3cc HP-02 trong 1 lít nước sạch) hoặc dung dịch nước đường glucoza, đường saccaroza pha với nồng độ 3-5% vừa dễ làm, vừa có tác dụng cung cấp thêm dinh dưỡng cho hoa, giúp hoa tươi lâu hơn.