Việc chọn giống và chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng nhất mà người nuôi phải chú trọng khi nuôi lợn nái năng suất. Sau đây là những chú ý mà người nuôi cần biết để có thể mang lại hiệu quả kinh tế.
Chọn giống
Con giống đóng vai trò quan trọng nhất quyết định đến năng suất con nái. Chọn con giống có các đặc điểm di truyền tốt. Ngoại hình cân đối, đòn dài, mỡ lưng mỏng, mông lớn, vai nở, bụng thon, khung xương vững chắc, không có dị tật, không bị bọc mủ, viêm khớp. Da, lông mướt mịn. Số vú 13 – 17, vú đều, khoảng cách giữa hai hàng vú ngắn lộ ra các núm vú, dễ cho con bú.
Con giống quyết định đến năng suất con nái – Ảnh: Xuân Trường
Chế độ dinh dưỡng và chăm sóc
Để đạt hiệu quả trong nuôi lợn nái không những con giống tốt mà phần lớn quyết định còn nằm ở khâu chăm sóc nuôi dưỡng. Trong giai đoạn mang thai, không nên cho lợn nái ăn quá nhiều chất dinh dưỡng làm cho lợn nái quá béo. Hơn nữa, bổ sung chất dinh dưỡng cho lợn nái trong giai đoạn này không có tác dụng đến khả năng tăng trưởng của lợn con. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chứng minh, nếu tăng thức ăn mỗi ngày trong 2 – 3 tuần cuối của thai kỳ 800 – 1.000 g sẽ góp phần cải thiện sức sống của lợn con, giúp tránh những vấn đề xảy ra trên lợn (xoắn ruột…). Ngoài ra, chế độ ăn của nái có bổ sung thêm axit amin sẽ làm tăng sản lượng sữa.
Dựa vào trọng lượng cơ thể và độ dày mỡ lưng của lợn nái mà người nuôi nên có những điều chỉnh cụ thể về nhu cầu năng lượng và axit amin trong trong thời kỳ lợn mang thai (độ dày mỡ lưng tối ưu ở cuối thời gian mang thai là 21 mm hoặc 16 mm). Lượng thức ăn và chế độ bổ sung cho lợn nái theo từng giai đoạn như sau: Trước khi phối 10 – 14 ngày, tăng lượng thức ăn lên khoảng 2,7 – 3 kg/con/ngày để tăng số trứng rụng. Từ 15 – 60 kg, sử dụng khẩu phần ăn hỗn hợp chứa 18% protein thô và 3.000 Kcal/kg thức ăn. Giai đoạn 61 – 70 kg, sử dụng hỗn hợp thức ăn 15 – 16% protein thô, 2.900 – 3.000 Kcal/kg thức ăn và từ 70 kg trở lên là 14% protein thô, 2.900 Kcal/kg thức ăn. Với chế độ cho ăn như sau: Từ 20 – 30 kg cho ăn 4 bữa/ngày, 31 – 65 kg cho ăn 3 bữa/ngày và 2 bữa/ngày khi lợn từ 66 kg đến phối giống.
Cung cấp lipid sớm cho lợn mẹ thì sẽ cải thiện được tỷ lệ sơ sinh và trọng lượng của lợn con. Lợn mẹ sau khi sinh được cung cấp lipid có thể giúp giải quyết một số vấn đề về tiêu hóa như táo bón cho lợn con (thông qua một hiệu ứng xà phòng hóa của axit béo không tiêu hóa trong đường tiêu hóa). Do thành phần axit béo của lợn con sơ sinh liên quan đến các axit béo trong thức ăn trong khoảng thời gian mang thai của lợn mẹ.
Theo các nghiên cứu, Omega 3 (chất béo chưa bão hòa) được cung cấp bởi dầu cá sẽ có tác dụng kéo dài thời gian mang thai, tránh hiện tượng đẻ non và tăng tỷ lệ sống cho lợn con. Lợn nái trong thời gian nuôi con khi ăn thức ăn được bổ sung chất béo thì trong sữa sẽ có hàm lượng chất béo cao do năng lượng của chất béo chủ yếu được chuyển đến tuyến vú.
Kiểm soát tốt nhiệt độ môi trường trong và ngoài chuồng nuôi cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thu thức ăn của lợn. Với nhiệt độ < 250C sẽ duy trì được sản xuất sữa, nếu > 250C thì nên cung cấp lipid trong chế độ ăn của lợn nái. Các biện pháp này cần phải được thực hiện để ngăn chặn việc giảm ADG (Tăng trọng bình quân/ngày) của lợn con trước và sau khi cai sữa.
Hàng ngày vệ sinh sạch sẽ chuồng nuôi, định kỳ tẩy uế chuồng trại 1 lần/tuần, rắc vôi xung quanh trại nuôi để diệt khuẩn. Tiến hành tắm cho lợn 1 – 2 lần/ngày bằng nước sạch, những ngày rét thì chải khô nhằm hạn chế các bệnh về da, tăng quá trình bài tiết, trao đổi chất và tăng tính thèm ăn cho lợn.
Nguồn: sưu tầm