Đức Phổ (Quảng Ngãi): Phát triển kinh tế nhờ chăn nuôi Bò cái Zê bu sinh sản

Mô hình “Xây dựng mô hình chăn nuôi bò cái lai Zê bu sinh sản” được Trạm Khuyến nông huyện Đức Phổ thực hiện trong 2 năm 2014-2015 tại 4 xã, thị trấn, gồm: xã Phổ Hòa, Phổ Vinh, Phổ An và thị trấn Đức Phổ. Mô hình đã tiến hành khảo sát và chọn được 500 hộ chăn nuôi bò cái lai Zê bu sinh sản tham gia. Mỗi hộ bình quân 2,5 con bò cái lai Zê bu. Bò cái có tầm vóc lớn (343 kg/con) và đang độ tuổi sinh sản tốt (đã đẻ 2,3 lứa).

Bê lai sinh ra tại hộ ông Trịnh Đông Chấn (thôn An Thạch, xã Phổ An)

Trạm Khuyến nông huyện đã tiến hành tổ chức phối giống tại 04 điểm với 8 dẫn tinh viên hoạt động ở 4 xã, thị trấn. Tinh bò giống sử dụng 100% là tinh bò ngoại gồm 4 giống: Charolais, Red Angus, BBB và Brahman. Tinh giống bò sử dụng tùy thuộc vào chất lượng bò cái sinh sản và điều kiện nuôi dưỡng của nông hộ, cụ thể: Đối với những bò cái có tầm vóc nhỏ (từ 220-250 kg) và hộ ít có khả năng đầu tư thì sử dụng tinh nhóm bò Zê bu (giống Brahman); Đối với những bò cái có tầm vóc lớn và hộ có khả năng đầu tư thì sử dụng tinh nhóm bò chuyên thịt (giống Charolais, Red Angus, BBB).

Đến nay, sau 2 năm triển khai, số bò cái được phối giống là 1.693 con; số bò cái phối có chửa là 1.256 con; số bê lai sinh ra là 423 con. Bê lai sinh ra có tầm vóc lớn, trọng lượng sơ sinh trung bình khoảng >24 kg/con, ngoại hình đẹp, thể chất khỏe,  sinh trưởng nhanh. Năng suất và hiệu quả kinh tế của các hộ tham gia mô hình tăng 10-20% so với hộ ngoài mô hình.

Ông Trịnh Đông Chấn, thôn An Thạch, xã Phổ An cho biết: “Gia đình tôi có 3 con bò cái được hỗ trợ phối tinh bò ngoại và đã sinh ra được 3 con bê lai. Tôi thấy, bê lai sinh ra to khỏe, đẹp, mau lớn nên bán được giá cao, nếu trước đây 3 con bê tôi bán được 30-40 triệu thì nay bán được 50-60 triệu đồng, gia đình tôi có thu nhập khá hơn”.

Bên cạnh đó, mô hình đã hỗ trợ xây dựng 500 mô hình trồng các giống cỏ có năng suất cao tại 500 hộ chọn tham gia dự án. Mô hình sử dụng 02 giống cỏ mới đang được nhiều địa phương trong nước trồng đạt năng suất, chất lượng cao là VA06 (trồng hom) và Mulato (gieo hạt). Tổng diện tích thực hiện là 15 ha, bình quân 300 m²/mô hình. Qua theo dõi của cán bộ kỹ thuật, cỏ trồng ở các mô hình nhìn chung có tỉ lệ sống cao, được chăm sóc khá đảm bảo nên sinh trưởng và phát triển tốt. Năng suất bình quân của cỏ VA06 đạt 40 tấn/ha/lứa, cỏ Mulato đạt 25 tấn/ha/lứa. Hiện nay, mô hình trồng cỏ đang được các hộ thực hiện và người dân địa phương phát triển nhân rộng với diện tích lên đến 25 ha.

Trong quá trình thực hiện mô hình, cán bộ kỹ thuật của Trạm thường xuyên theo dõi, kiểm tra và hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật để các hộ chăn nuôi áp dụng. Ngoài ra, còn phối hợp với dẫn tinh viên phụ trách mô hình tổ chức kiểm tra định kỳ, đột xuất tình hình chăm sóc nuôi dưỡng bò cái mang thai, bò mẹ sau khi sinh con; kiểm tra trọng lượng bê sơ sinh… Nhờ đó, bà con nông dân được tiếp cận và ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi bò; từng bước thay đổi nhận thức, thói quen trong chăn nuôi của nông hộ.

Bà Lê Thị Lắm, thôn An Thường, xã Phổ Hòa cho biết: “Trước đây gia đình chúng tôi chăn nuôi bò chủ yếu là thả rong, chưa biết cách đầu tư chăm sóc cho đàn bò nên hiệu quả đem lại không cao. Từ ngày được tham gia mô hình, được cán bộ khuyến nông hướng dẫn, chúng tôi đã biết cách chăm sóc cho đàn bò, thường xuyên vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng trừ dịch bệnh, tiêm phòng theo quy định; biết trồng cỏ để bổ sung thức ăn xanh cho bò; đặc biệt là việc phối giống bò, hạn chế hình thức cho nhảy trực tiếp bằng việc sử dụng phương pháp thụ tinh nhân tạo từ nguồn tinh bò nhập ngoại để cho ra bê lai khỏe mạnh, có sức chống chịu với dịch bệnh mà hiệu quả kinh tế lại cao hơn nên được bà con chúng tôi rất hoan nghênh”.

Có thể thấy rằng, kết quả từ mô hình đã tác động đến nhận thức của người chăn nuôi bò cái sinh sản bằng việc sử dụng phương pháp thụ tinh nhân tạo tinh bò nhập ngoại, qua đó nâng cao năng suất, chất lượng đàn bò ở địa phương, tăng hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi bò lai Zê bu, góp phần cải thiện đời sống, nâng cao thu nhập cho nông hộ. Đây là một trong nội dung thuộc dự án KH&CN cấp tỉnh: “Xây dựng phát triển chăn nuôi bò thành nghề sản xuất chính của nông hộ trên địa bàn huyện Đức Phổ” do Trạm Khuyến nông Đức Phổ chủ trì thực hiện từ tháng 6/2014-6/2017 với tổng kinh phí đầu tư cho dự án khoảng 78 tỉ đồng.

Nguồn: Khuyến nông Việt Nam