Nhiều năm nay, trên địa bàn các huyện Bù Đốp, Bù Gia Mập, Hớn Quản nói chung và xã Lộc Quang (Lộc Ninh, Bình Phước) nói riêng, không ít hộ nông dân đã nâng cao thu nhập nhờ kết hợp chăn nuôi dê với trồng tiêu. Từ đó tận dụng tối đa lợi thế để phát triển kinh tế gia đình.
Điển hình là gia đình anh Dương Văn Thiết (ấp Tràng 2, xã Lộc Quang) nuôi mỗi năm từ 10 – 40 dê nái kết hợp trồng 0,8 ha tiêu. Mỗi năm gia đình anh thu từ nuôi dê không dưới 100 triệu đồng sau khi trừ chi phí và thu đạt trên 500 triệu đồng từ cây tiêu. Lợi nhuận bình quân từ năm 2013 trở lại đây, gia đình anh thu không dưới 600 triệu đồng/năm.
Anh Thiết cho biết: Cách đây 10 năm, phong trào trồng tiêu của xã Lộc Quang và các xã lân cận phát triển rất mạnh. Điều đó cho thấy tiềm năng về nguồn phụ phẩm trong vườn tiêu từ các cây trụ sống làm thức ăn cho dê là rất dồi dào. Từ đó, tôi đầu tư nuôi 10 dê nái, đến nay luôn duy trì phát triển ổn định ở mức 10-40 con nái/năm, kết hợp trồng hơn 1.500 nọc tiêu. Việc chăn nuôi dê theo hình thức bán chăn thả vừa tận dụng phụ phẩm trong vườn tiêu của gia đình và nguồn thức ăn tự nhiên vừa bảo đảm sự vận động thường xuyên cho đàn dê. Cứ 10 con dê nái sản sinh dê con mỗi năm cho 700-800kg thịt hơi, với giá bán thấp nhất 85.000 đồng/kg, đem về lợi nhuận từ 50 triệu đồng trở lên. Ngoài ra, nuôi dê còn cung cấp lượng lớn phân hữu cơ bón cho vườn tiêu, giúp tăng năng suất hồ tiêu lại giảm chi phí đầu tư cây trồng.
Hộ anh Thiết không chỉ nuôi dê thương phẩm mà còn là địa chỉ cung cấp con giống uy tín cho người dân địa bàn và các xã lân cận. Anh luôn sẻ chia kinh nghiệm và hướng dẫn kỹ thuật cho người dân, đứng ra bao tiêu sản phẩm cho họ. Hướng tới anh sẽ phát triển quy mô đàn từ 300 con trở lên và thu mua dê tại địa bàn để cung cấp cho thị trường ngoài tỉnh như Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An…
Theo kinh nghiệm của các hộ nuôi dê kết hợp trồng tiêu ở xã Lộc Quang thì để nuôi 100 dê nái khép kín cần 4-5 ha cây trụ sống trồng tiêu mới đáp ứng lượng thức ăn cho dê. Thuận lợi lớn nhất của việc nuôi dê là ít bệnh, dễ quản lý, ăn tạp, dễ tiêu thụ, giá bán cao… Tuy nhiên trở ngại hiện nay là chất lượng con giống chưa cao do chủ yếu nuôi dê địa phương và dê Bách Thảo nên chưa phát huy được ưu thế về sản lượng thịt sản xuất hằng năm; nguồn thức ăn tuy phong phú nhưng về mùa khô cũng bị thiếu hụt nên phải giảm đàn do nhiều nông dân chưa tiếp cận được khoa học – kỹ thuật về chế biến và dự trữ thức ăn; thị trường tiêu thụ…
Nuôi dê kết hợp trồng tiêu đang là thế mạnh của xã Lộc Quang. Hiện xã có trên 70% hộ nông dân áp dụng mô hình này với hơn 2.500 con dê. Đây là hướng đi phù hợp với lợi thế địa phương và mang lại hiệu quả kinh tế cao.
