Cây xà lách hiện đã được nhiều nông dân lựa chọn trong cơ cấu rau màu ở các vụ vì hiệu quả kinh tế của nó mang lại.
Xà lách được nhiều người trồng vì dễ chăm bón và hiệu quả kinh tế khá – Ảnh minh họa
Có 2 loại xà lách: xoăn và cuốn. Trong đó, giống xà lách xoăn chịu nhiệt tốt hơn. Hiện đang là vụ xà lách cho hiệu quả kinh tế cao nhất trong năm nhưng phải lưu ý và tác động kỹ thuật tích cực. Xin hướng dẫn nông dân một số biện pháp kỹ thuật khi thâm canh cây trồng này:
+ Giống và thời vụ: Các giống xà lách xoăn đang được trồng phổ biến hiện nay được nhập từ Đài Loan, Thái Lan và Trung Quốc. Ở nhiệt độ từ 25-300C cây vẫn sinh trưởng bình thường nên có thể trồng quanh năm, song thích hợp nhất từ tháng 8 đến tháng 3 năm sau.
+ Gieo và chăm sóc cây con:
Do bộ rễ của xà lách ăn nông và yếu chịu úng, hạn nên đất vườn ươm cần tơi xốp, giàu mùn, giữ ẩm và thoát nước tốt. Đất được làm nhỏ, lên luống cao từ 25-30 cm, mặt luống rộng từ 0,8-1 m. Mỗi m2 đất vườn ươm sử dụng từ 3- 4 kg phân chuồng mục kết hợp với một lượng nhỏ chế phẩm nấm đối kháng Trichodecma đảo đều rồi bón lót vào luống, dùng cuốc đảo đều phân vào đất.
Hạt trước khi gieo cần được xử lý bằng nước ấm 540C (3 sôi, 2 lạnh) trong thời gian từ 1-2 giờ rồi để ráo. Gieo hạt trên mặt luống với lượng từ 0,6- 0,7g/m2. Gieo xong phủ một lớp rơm hoặc trấu mỏng rồi tưới ẩm bằng bình ô doa từ 3- 4 ngày đầu vào sáng sớm hoặc chiều mát. Khi hạt đã nảy mầm ngừng tưới 1-2 ngày, sau đó cách 1ngày tưới 1 lần. Trước khi nhổ cây trồng ngừng tưới 3- 4 ngày để huấn luyện cây con được cứng cáp và không bị chết chột sau trồng. Khi nhổ cây cần tưới nước trước 4-5 giờ để cây không bị đứt rễ.
Tiêu chuẩn cây con đem trồng: Cây có từ 4-5 lá thật (sau gieo từ 15- 18 ngày).
+ Trồng và chăm sóc: Cần chọn đất cát pha hoặc thịt nhẹ giàu mùn, chủ động tưới tiêu, xa khu công nghiệp và các nguồn gây ô nhiễm. Đất được cày bừa kỹ, làm sạch cỏ dại, xử lý bệnh bằng nấm đối kháng Trichodecma hoặc vôi tả (20kg/sào), diệt sâu xám bằng thuốc Diazan với lượng 0,5kg/sào. Lên luống cao 20-30cm, rộng 1-1,2m.
* Chú ý: Nếu có chế phẩm nấm đối kháng Trichodecma để xử lý đất tốt nhất nên trộn nấm với phân chuồng mục hoặc phân hữu cơ vi sinh rồi bón lót cho xà lách.
Lượng phân bón cho 1 sào rau gồm: phân chuồng 5- 7 tạ hoặc 25-30 kg phân hữu cơ vi sinh thay thế + 3-4kg u rê + 6- 7,5kg su pe lân + 2,5-3 kg kali sunphat. Có thể dùng các loại phân khác thay thế như NPK với liều lượng tương đương.
– Tưới nước: Ruộng rau xà lách cần được giữ ẩm thường xuyên với độ ẩm thích hợp là 70- 80%. Nguồn nước tưới cần bảo đảm an toàn cho rau vì xà lách là cây rau ăn tươi. Tốt nhất là áp dụng biện pháp tưới ngấm để rau được an toàn.
Chú ý:
+ Tháo nước khi gặp mưa to tránh để cây ngập nước sẽ dễ bị chết. Cần kết hợp xới xáo, làm cỏ cho rau vào những ngày nắng ráo.
+ Vì bộ lá xà lách rất mềm yếu nên những khi gặp thời tiết có mưa, nắng kéo dài tốt nhất nên làm khung (vòm) nilon trắng che chắn để bộ lá không bị giập nát thối hỏng hay dùng lưới đen che để giảm bức xạ mặt trời; đồng thời bổ sung thêm phân bón vi lượng và kali trắng bằng cách phun qua lá sẽ giúp cây sinh trưởng phát triển thuận lợi hơn, năng suất cao hơn và tuân thủ thời gian cách ly của mỗi loại phân bón khi sử dụng.
+ Bảo vệ thực vật: Xà lách rất ít bị sâu bệnh hại, nhất là khi xử lý được đất trồng tốt lại là cây rau ăn tươi nên nông dân không nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học để phun cho cây trồng này. Khi có hiện tượng một số cây bị chết rũ nên bổ sung tưới kịp thời chế phẩm nấm đối kháng Trichodecma vào vùng rễ cây để giảm thiểu lượng cây bị chết.
+ Thu hoạch: Xà lách cho thu hoạch sau trồng từ 30-35 ngày
Nguồn: tổng hợp