Đục thủy tinh thể là hiện tượng ống kính trong mắt (nằm phía sau mống mắt) bị mờ đục dần (thường là những mảng trắng, mờ, đục như mây), gây nên sự gián đoạn các sắp xếp của sợi ống kính/ màng thuỷ tinh thể và ngăn cản ánh sáng đi đến võng mạc, từ đó làm giảm tầm nhìn của mắt.
Nếu tình trạng đục thủy tinh thể nhẹ bệnh sẽ không có khả năng làm xáo trộn thị giác của chó quá nhiều, nhưng đục thủy tinh thể cần phải được theo dõi thường xuyên bởi nếu tình trạng bệnh nặng hơn, mắt bị đục mờ dày nhiều thì bệnh có thể dẫn đến mất thị lực và mù lòa.
Cơ chế hình thành đục thủy tinh thể
Bình thường ống kính trong mắt được duy trì ở tình trạng cân bằng với tỉ lệ 66% nước và 33% protein. Khi hệ thống cơ sinh học trong ống kính bị hư hỏng, hệ thống bơm này bắt đầu thất bại trong việc giữ cân bằng và để cho nước di chuyển vào trong ống kính với một tỉ lệ nhiều hơn bình thường, dẫn đến tỷ lệ hòa tan protein tăng vượt mức. Những thay đổi này dẫn đến sự sai sót trong cơ chế vận hành và khiến cho ống kính bị đục mờ dần, từ đó đục thủy tinh thể ở mắt được hình thành.
Giống chó dễ bị đục thuỷ tinh thể
Bệnh xuất hiện ở hầu hết các giống chó và các lứa tuổi khác nhau, nhưng với một số giống chó bệnh có xu hướng xuất hiện nhiều hơn như: chó xù Miniature, Spaniel Cocker Mỹ, Schnauzer nhỏ, chó lông vàng, chó săn Boston, Huskies Siberia và đặc biệt là chó bị bệnh tiểu đường.
Nguyên nhân gây đục thủy tinh thể ở chó
Bệnh xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể kể ra như:
– Do di truyền và dị tật bẩm sinh: đây nguyên nhân phổ biến nhất và thường diễn ra ở mọi lứa tuổi.
– Đục thủy tinh thể phát triển do bệnh tật:
+ Bệnh tiểu đường : Ở chó đái tháo đường, nồng độ glucose trong ống kính tăng vượt mức và chuyển đổi thành sorbitol, gây ra sự gia tăng dòng chảy của nước vào ống kính. Sự gia tăng nước trong ống kính gây nên sự cố của các sợi ống kính và hình thành nên đục thủy tinh thể. Đục thủy tinh thể ở chó mắc bệnh tiểu đường nếu không được điều trị, bệnh có thể phát triển vô cùng nhanh chóng và ảnh hưởng đến cả 2 mắt (75% chó mắc bệnh tiểu đường thường có xu hướng bị đục thuỷ tinh thể).
+ Viêm uvea của mắt hay còn gọi là viêm màng bồ đào, thoái hoá võng mạc.
– Do các chấn thương ở mắt/ điện giật: do tai nạn, hoặc các vật sắc nhọn như gai nhỏ thâm nhập làm hỏng ống kính khiến cho đục thủy tinh thể phát triển, những trường hợp này thường chỉ xảy ra ở một mắt của chó.
– Do sự lão hoá của tuổi già.
– Mức độ thấp bất thường của lượng canxi trong máu (hạ calci máu).
– Tiếp xúc với bức xạ hoặc độc chất (ví dụ như dinitrophenol, naphthalene).
– Do nhiễm trùng, bức xạ…
Triệu chứng và chẩn đoán bệnh
– Mắt của chó xuất hiện những đốm nhìn như mây/ có màu xám, đục.
– Chó có dấu hiệu bị suy giảm thị lực và khó khăn về tầm nhìn.
– Chó bị bệnh tiểu đường hoặc bị các chấn thương tác động vào mắt.
Nếu chó của bạn thuộc các trường hợp kể trên bạn nên lưu ý, theo dõi và sớm đưa chúng tới các cơ sở thú y tin cậy để thăm khám kĩ càng bạn nhé. Tại đây các bác sỹ thú y sẽ căn cứ vào tiền sử bệnh của chó, các triệu chứng lâm sàng, hồ sơ hoá sinh, phân tích nước tiểu, các chỉ số máu, siêu âm/ điện đồ (kiểm tra phản ứng điện của các tế bào trong võng mạc) để tiến hành chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh cũng như xác định chính xác bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh từ đó lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp cho chó.
Điều trị
Đục thuỷ tinh thể nếu không được điều trị có thể dẫn đến bệnh tăng nhãn áp, viêm, gây đau mắt và phá huỷ thần kinh thị giác gây mù vĩnh viễn. Việc điều trị bằng thuốc chỉ có tác dụng tạm thời và khó lòng giải quyết dứt điểm những cơn đau cho chó.
Phương pháp điều trị thành công nhất để điều trị đục tuỷ tinh thể là phẫu thuật, với phương pháp này cơ hội cải thiện thị lực cho chó là rất cao (90% -95%), các bác sỹ thú y sẽ tiến hành phẫu thuật loại bỏ các ống kính bị đục và thay thế nó bằng một ống kính bằng nhựa nhân tạo hoặc acrylic mới.
Tuy nhiên với phương pháp phẫu thuật bạn nên lưu ý một số vấn đề sau:
– Việc phẫu thuật càng được tiến hành sớm thì tỉ lệ thành công càng cao.
– Chó sẽ phải trải qua một cuộc kiểm tra kĩ lưỡng để kiểm tra xem có đáp ứng được cho việc phẫu thuật hay không. Với những chó có sức khoẻ kém thì tốt nhất không nên phẫu thuật, bởi bạn nên biết rằng phẫu thuật là phương pháp nhằm hỗ trợ và cải thiện tầm nhìn/ cuộc sống cho chó, do đó nếu thật sự chó của bạn không thể đáp ứng được điều kiện về sức khoẻ cho việc phẫu thuật thì bạn nên dừng lại. Với những chó có sức khoẻ không tốt, việc phẫu thuật có thể khiến chúng phải bỏ mạng.
– Phẫu thuật đục thuỷ tinh thể là phương pháp rất tốn kém do đòi hỏi trình độ chuyên môn cao và các dụng cụ y tế hiện đại.
– Sau khi phẫu thuật thành công, sức khoẻ của mắt và tầm nhìn của chó sẽ được cải thiện đáng kể nhưng sẽ không thể tốt được như chó bình thường được.
– Hậu phẫu thuật có thể để lại sẹo và giảm tầm nhìn, cần được điều trị thêm bằng thuốc chống viêm, thuốc nhỏ mắt và bổ sung chất chống oxy hoá trong một thời gian.
– Sau khi phẫu thuật chó cần được theo dõi trong một thời gian dài và định kì, tránh cho chó hoạt động mạnh trong 2 tuần đầu sau phẫu thuật.
– Bạn nên biết 5% đến 10% tỉ lệ chó sau khi phẫu thuật có thể bị các di chứng sau:
+ Nguy cơ sẹo trong nhãn cầu.
+ Nguy cơ tăng nhãn áp: bệnh xảy ra thoáng qua trong 30% chó được phẫu thuật đục thủy tinh thể, thường là trong vòng 24 giờ đầu tiên sau khi phẫu thuật, bệnh mang tính tạm thời và có thể điều trị được trong 1-2 ngày đầu sau khi phẫu thuật. Trường hợp xấu bệnh có thể xảy ra sau đó vài tháng đến nhiều năm sau phẫu thuật.
+ Nguy cơ bong võng mạc.
+ Nguy cơ lây nhiễm trong nhãn cầu (rất hiếm xảy ra).
+ Nguy cơ gây mê toàn thân.
Những trường hợp bệnh nhẹ và không ảnh hưởng nhiều đến thị lực của chó thì nên điều trị bằng thuốc và tiến hành nhỏ mắt thường xuyên cho chó theo chỉ định của bác sỹ thú y.
– Hỗ trợ dinh dưỡng cho mắt cũng có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm bớt mức độ nghiêm trọng của đục thủy tinh thể bằng cách cung cấp chất chống oxy hóa ống kính cho cơ thể. Những chất này bạn nên tham khảo và tuân theo sự chỉ dẫn của các bác sỹ thú y nhé.
– Nếu thú cưng của bạn bị đục thuỷ tinh thể do các biến chứng từ bệnh tiểu đường thì việc điều trị bệnh tiểu đường tốt cũng có tác dụng hiệu quả trong việc kìm hãm sự phát triển của đục thuỷ tinh thể.
Phòng bệnh
Đối với bệnh đục thuỷ tinh thể việc phòng bệnh gặp phải rất nhiều khó khăn do các nguyên nhân khởi phát của bệnh là cực kì phức tạp, nhưng đây lại là việc rất quan trọng và thực sự cần thiết. Để hạn chế bệnh cho chó cưng của bạn, bạn nên tham khảo các gợi ý sau:
– Kiểm tra mắt cho chó thường xuyên.
– Nếu đôi mắt của chó xuất hiện các đốm nhìn như mây, có màu đục hoặc xám xanh. Hoặc bạn nghi ngờ chó của bạn đang bị giảm tầm nhìn thì bạn nên sớm đưa chó đến các cơ sở thú y khám.
– Nếu có thể, nên tìm hiểu về lịch sử y tế của bố mẹ của chú chó của bạn, vì đục thủy tinh thể thường di truyền.
– Để ý đến tất cả các dấu hiệu có thể gây đục thủy tinh thể cho chó, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc các chấn thương ở mắt.
– Tìm hiểu và tiến hành các phương pháp phòng ngừa bệnh tiểu đường cho chó cưng.
Nguồn: nanapet.com